AUDIENCJA DLA BISKUPÓW AFRYKI UCZESTNICZĄCYCH W KONGRESIE ZORGANIZOWANYM PRZEZ DROGĘ NEOKATECHUMENALNĄ 31-1-1994
Św. Jan Paweł II
Watykan – Sala Klementyńska, 31 stycznia 1994 r.
«Po stu latach od pierwszej ewangelizacji, użyźnionej krwią męczenników i świadectwem wielu misjonarzy, Afryka oczekuje nowych świętych aby nieśli Ewangelię w nich wcieloną; nowych ewangelizatorów, z którymi Chrystus Zmartwychwstały działałby potwierdzając ich słowa»- powiedział Jan Paweł II kardynałom i biskupom z 30 krajów afrykańskich, którzy uczestniczą w Kongresie zorganizowanym przez Drogę Neokatechumenalną. Podczas spotkania, które miało miejsce rano w poniedziałek 31 stycznia w Sali Klementyńskiej, Ojciec Święty wygłosił następujące przemówienie:
«Czcigodni Bracia w Biskupstwie! Najdrożsi Bracia i Siostry!
1. Przyjmuję was z radością, najdrożsi Kardynałowie i Biskupi z 30 narodów afrykańskich, wraz z inicjatorami Drogi Neokatechumenalnej i licznymi katechistami wędrownymi, którzy na Kontynencie afrykańskim pracują dla Królestwa Bożego. Pokój niech będzie z wami wszystkimi. Na progu trzeciego millenium chrześcijaństwa zgromadziliście się w Rzymie, by prosić Pana o nowy zapał misyjny, mając przed sobą Zgromadzenie Synodu Biskupów Afryki, które odbędzie się w najbliższym miesiącu kwietniu. Również na waszym kontynencie, młodym i dynamicznym, Kościół oczekuje z upragnieniem, szerszego i głębszego przyjęcia bogactw teologiczno-duszpasterskich odkrytych przez Sobór Watykański II. Dzisiejsza ludzkość potrzebuje świadectwa, które by dotykało serca. Tylko tak narodzi się nowy człowiek. Tylko tak już nie będzie ani Żyda ani Greka, ani niewolnika ani wolnego, ani mężczyzny ani kobiety, ani białego ani czarnego (por. Kol 3,10n; Ga 3,28). Nowy człowiek przekracza religijność naturalną, swój strach przed tym co boskie i ciągłą pokusę by czcić Boga jedynie w tym celu, aby mieć życie łatwe i zabezpieczone. Człowiek „naturalnie” religijny nie zna jeszcze głębokiego wymiaru Chrześcijaństwa.
Kontynent afrykański przeżywa właśnie moment historyczny. I to jest dla was „czas sprzyjający”, długo oczekiwany i przygotowany, w którym Wspólnoty eklezjalne są powołane objawiać w pełni ich „kroczenie wspólnie”. Zbliżające się zgromadzenie na pewno stanowi wydarzenie opatrznościowe, które włącza się w obiecujący sezon duszpasterski nowej ewangelizacji. Również dla Afryki istnieje konieczność itinerarium katechumenalnego, które przekraczałoby religijność naturalną i prowadziłoby do prawdziwej wiary. W Kościele pierwszych wieków stało się tak z ludami basenu Morza Śródziemnego, oni również byli gorliwi w religijności naturalnej a jednocześnie gotowi przyjąć orędzie ewangeliczne. Ewangelia zasiewa w sercu człowieka caritas, miłość jaką Chrystus nas umiłował, miłość boską, miłość totalną, miłość do nieprzyjaciela jaką żył Chrystus, który oddał życie za nas kiedy byliśmy wrogami Boga (por. Rz 5,10). Miłość, która z ludzi różnych czyni jedność, aby świat uwierzył, że Jezus Chrystus jest posłany przez Ojca (por. J 17). Po stu latach od pierwszej ewangelizacji, użyźnionej krwią męczenników i świadectwem wielu misjonarzy, Afryka oczekuje nowych świętych, którzy nieśliby Ewangelię wcieloną w nich, nowych ewangelizatorów, z którymi działałby Chrystus Zmartwychwstały potwierdzając ich słowa (por. Mk 16,20).
2. Czcigodni Bracia w Biskupstwie! Jako Biskupi jesteście przede wszystkim „apostołami”, zaproszonymi do głoszenia Dobrej Nowiny! Wy jesteście pierwszymi odpowiedzialnymi za głoszenie Chrystusa w Kościele. Taka odpowiedzialność zawiera istotnie dwie podstawowe rzeczy, na które należy zwrócić uwagę: pierwszą, żeby Chrystus był głoszony; drugą, aby głoszenie, powiedzmy „ucieleśniło się” w konkretnym życiu ludzi. Dotykamy tutaj centralnego punktu duszpasterstwa: tak zwanej inkulturacji wiary.
Ewangelizacja odnawia się właśnie tam, gdzie Chrystus jest głoszony z potęgą Ducha i jednocześnie szczerą miłością do człowieka i jego historii. A zatem, wśród narzędzi opatrznościowych tej inkulturacji jest też Droga Neokatechumenalna. Widzę z radością, że w wielu waszych diecezjach, w różnych kulturach, jak w Zambii, w Zairze, na Wybrzeżu Kości Słoniowej i w innych narodach przynosi ona swoje owoce. Ukształtowały się małe wspólnoty, w których rodzina jest podtrzymywana i wspomagana w swojej fundamentalnej misji to jest proklamowaniu Chrystusa niosąc Krzyż zbawienia z Nim.
3. Pasterz, posłany by rozróżniać i wartościować dary udzielone dla wzrostu Wspólnoty, będzie czuwał szczególnie, aby odpowiednio ułożyły się relacje między kerygmatem i kulturą lokalną oraz między Wspólnotami Drogi i Wspólnotami parafialnymi. Obowiązkiem Biskupa przede wszystkim jest orientowanie podstawowych wyborów Drogi Neokatechumenalnej, która zrodzona i rozwinięta w środowiskach europejskich i latyno-amerykańskich potrzebuje prowadzenia światłych Pasterzy afrykańskich, lub doświadczonych misjonarzy, aby być dostosowaną do potrzeb partykularnych i misyjnych różnych narodów.
W stosunku do relacji wewnątrzkościelnych między Wspólnotami Neokatechumenalnymi, a Parafią, Opatrzność wychodzi nam na spotkanie, drodzy Bracia, właśnie poprzez doświadczenie synodalne. „Synod”, oznacza właśnie „drogę przebywaną wspólnie”. Chrześcijaństwo według pierwotnej nazwy samo jest „drogą”. Itinerarium neokatechumenalne, które wybrało dla siebie tę piękną nazwę „Droga” oddaje się na służbę odkrycia „drogi” Ewangelii, przede wszystkim dla tych, którzy są od niej dalecy. Może być zatem ono pomocne do zbudowania Parafii zdolnej do formowania dorosłych mocno wszczepionych w Chrystusa, w Jego słowo i Jego Misteria. Myślę o zachęcie apostoła Pawła do Tesaloniczan: „Ducha nie gaście” (1Tes 5,19) i do Koryntian: „Wszystko niech służy zbudowaniu” (1Kor 14,26). Konieczne jest „kroczenie razem”, harmonizując wspólnoty i grupy eklezjalne w celu wzrostu całej Wspólnoty parafialnej pod kierownictwem proboszcza i jego współpracowników.
Droga Neokatechumenalna, dobrze włączona w plan duszpasterski Wspólnoty, w harmonii z innymi charyzmatami, które w niej działają przyczyni się skutecznie do odciśnięcia na parafiach stylu typowego dla nowej ewangelizacji, stylu, na który składają się: istotowość i radykalność, zanurzenie w tajemnicę Chrystusa umarłego i zmartwychwstałego, i odważne otwarcie na potrzeby człowieka współczesnego.
4. Rodzina jest bez wątpienia pierwszorzędnym podmiotem tej odnowionej działalności misyjnej w podwójnym sensie: odbiorcy i jednocześnie nośnika Dobrej Nowiny. Ta wspaniała rzeczywistość, która natychmiast objawiła się w pierwotnych Wspólnotach, powróciła w pełnej jasności po Soborze Watykańskim II i jest prawdziwą strukturą nośną Kościoła w każdej epoce. Czyż rodzina nie jest naturalną kolebką Świętych? A powołania czyż nie wyrastają łatwiej w środowisku wiernym Ewangelii?
Na Drodze Neokatechumenalnej wiele rodzin przynaglanych mocą Słowa Bożego i uczestnictwem w świętych misteriach, odpowiedziało z hojnością na potrzebę misji, ofiarując cenną pomoc wam Pasterzom, którzy poszukujecie nie tylko Kapłanów czy katechistów, ale też małżeństw i rodzin będących w stanie użyczyć głosu i serca Orędziu zbawienia. Najdrożsi, niech was wspomaga i towarzyszy w waszym wysiłku misyjnym Maryja, Dziewica Drogi. Ona, która udała się w podróż, by ofiarować starej krewnej Elżbiecie pełnię miłości i radości, którą była przepełniona (por. Łk 1,39-45), niech sprawi by wasza posługa była hojna i bogata w owoce dla zbudowania Wspólnoty kościelnej w Afryce.
Kroczcie w wierności ku Chrystusowi i ku braciom! Kroczcie razem! Z serca wszystkim wam błogosławię».
Po przemówieniu do uczestników Spotkania Biskupów Afryki, Papież jeszcze dodał:
«Chciałbym ofiarować wszystkim obecnym błogosławieństwo: Pasterzom, wielu Biskupom i kapłanom, przedstawicielom laikatu, a przede wszystkim rodzinom. Widzę wielu Europejczyków, ale przede wszystkim widzi się kolor czarny! Tym razem na Drodze Neokatechumenalnej kolor czarny staje się znakiem nadziei. Dziękuję wam za odwiedziny i chcę ofiarować błogosławieństwo wszystkim. Możemy najpierw odmówić Angelus po łacinie. Wy jeszcze studiujecie ten język.
– Modlitwa „Anioł Pański”.
Teraz nastąpią śpiewy! Śpiewy są niezbędnym elementem waszej Drogi, przede wszystkim kiedy jest obecny Kiko.
– Śpiew: „Dzięki Ci Jahwe”.